Cheng Hoon Teng is een mooie boeddhistische tempel in Jalan Tokong in het centrum van Melaka (stad). Het is de oudste nog functionerende tempel in
Maleisië. Het tempelcomplex beslaat een oppervlakte van 4600 m². De grootste tempelhal is gewijd aan Kuan Yin, waarvan een groot
goudkleurig beeld staat achter de Kek Lok Si op Penang.
De tempel werd in 1645 gebouwd door
de Chinese "kapitan" Tay Kie Ki. Dit gebeurde tijdens de
Portugese en Nederlandse overheersing van de stad Melaka.
De functie "kapitan" houdt in, dat je leider of hoofdman was
van een één of meerdere Chinese gemeenschappen. De tempel
was in deze periode niet alleen een tempel, maar ook een
administratief centrum en een plaats waar de kapitan recht kon spreken.
Kapitan Chua was verantwoordelijk voor de vernieuwing van de tempel in 1801.
In 1824 schaften de Engelsen de functie van "kapitan" af.
Later werd er een soort Raad van Bestuur benoemd, die
tegenwoordig nog steeds voor de tempel beheert.
Materiaal voor de bouw werd uit China gehaald. De tempel werd hoofdzakelijk bezocht door Chinese
Maleisiërs van Helao afkomst, die Minnanyu als moedertaal hadden.
De Helao is een Han-Chinees volk, dat op boten leefde. Ze woonden in Zuid-China. Later hebben zij zich verspreid en nu wonen ze
ook in de provincie Guangdong en Taiwan. In Taiwan is 70% van de bevolking Helao.
De Helao leefden vroeger vooral van de visserij en woonden op boten aan de kust. Tegenwoordig leven ze net als de meeste Han-Chinezen gewoon in een huis.
Behalve dat de tempel gewijd is aan Kuan Yin, de godin van de
barmhartigheid van wie het hoofdaltaar is, is de tempel ook gewijd
aan Kwan Ti (god van de oorlog) en Machoe Poh (koningin van de hemel).
De tempel is een prachtig staaltje van Chinese bouwkunst. Het dak is
rijk versierd met houtsnijwerk. De randen en de nokken zijn versierd
met Chinese mythische figuren, dieren vogels en bloemen van glas en
porselein, dat schittert in het zonlicht.
Nadat je de hardhouten poort bent door gegaan, komt je via het plein
in de tempel. Hier is veel houtsnijwerk en lakwerk te zien. Chinese
gelovigen lopen met smeulende wierookstokjes in de hand en met
gebogen hoofd van beeld naar beeld.
Voor ons, Nederlanders, is er iets eigenaardigs te zien in deze
tempel. In een glazen kast hangt een scheepsbel, waarop de naam "de
Stad Tiel" staat. Het verhaal gaat, dat het fregatschip 'De Stad Tiel' (1838) van de Tielsche Reederij
'Op de Oost-Indiën', onderweg was van Hongkong naar Batavia, onder
leiding van kapitein W.B. Derks. Eigenaren van het fregat waren de heren P.A. de Reuchlin te Tiel en H. Brunner te Dordrecht.
Door een raakt een navigatiefout voor de kust van Borneo raakt het
schip aan de grond. Het schip werd hierna als verloren worden
beschouwd. De gehele bemanning kon hierbij worden gered.
Zou deze scheepsbel van dit schip afkomstig zijn of is er andere verklaring
hoe deze scheepsbel in deze tempel komt?
