"De longhouses zijn van hout en op palen gebouwd. Meer dan honderd gezinnen in afzonderlijke gedeeltes wonen onder hetzelfde dak. Ze hebben hun eigen gedeelte, wanneer bezoekers komen en ze verwelkomen de gasten allemaal met gastvrijheid. De "Headman" geeft een warm welkom terwijl de vrouwen en jonge mannen tegelijkertijd dansen en muzikale liedjes voor ons uitvoeren."
In Sarawak zijn de Dayaks de overheersende stam. Deze inboorlingen leven in longhouses. We verdelen de Dayak in twee groepen: de Iban (zee-Dayaks) en de Bidayuh
(land-Dayaks). Elke stam in Maleisië heeft een sterke band met het regenwoud. Vergis je niet in de naam zee-Dayaks, want het betekent beslist niet dat zij aan zee leven. Meer met het leven op het laagland; bij de rivier. De Iban verbouwen juist rijst en fruit. Ze jagen en vissen.
Een longhouse is het centrum van het gemeenschapsleven in Sarawak. Er zijn meer dan 4500 longhouses in Sarawak. In deze "gemeenschapshuizen", die gebouwd zijn op palen, kunnen meer dan 100
verschillende gezinnen wonen. Allen afgescheiden in een appartement, maar dan wel onder één gemeenschappelijk dak.
In het regenwoud leven meer dan 27 etnische groepen, die elk hun eigen taal en cultuur hebben.
Als je een longhouse wilt bezoeken, begint dat met een reis in een boot stroomopwaarts. De reis in een perahu, een kleine smalle houten boot, biedt een fantastische mogelijk om
het leven aan de rivier te ontdekken. Alles gebeurt aan en op de rivier. Het is een echte "waterweg". Je ziet Sarawak op zijn best.
Longhouses verschillen een klein beetje van stam tot stam, maar uiteindelijk is de basis overal hetzelfde.
De Iban is de grootste stam in Sarawak en is één van de drie volkeren, die vroeger aan koppensnellen deed.
Als je stroomopwaarts vaart zal je bootsman je meenemen langs kleine kiezelstrandjes. Je vaart onder hangende, tropische hardhoutbomen, waaronder je nauwelijks de blauwe lucht kan
ontdekken. Lokale kinderen duiken in de koele rivier. IJsvogeltjes bouwen hun nestjes aan de oever en de neushoornvogels scheren over het water.
De bewoners van de longhouse zullen je zeer gastvrij ontvangen. Voor deze mensen is het heel normaal, dat je uitgenodigd word door de hoofdman. Er worden wel kleine
"geschenkjes" van je verwacht. Wanneer je bij een longhouse aankomt, wordt je begroet door meisjes, die een traditionele dans uitvoeren en er wordt gespeeld op speciale gongs.
Bij de ingang van een longhouse is er een houten boog, waar boven kleine mandjes hangen, die gemaakt zijn van palmbladeren. Kleine offers, zoals een paar muntstukken of een paar sigaretten, moet je in die mandjes leggen. Dit is om de boze geesten buiten het longhouse te houden. Vanaf het moment, dat je het longhouse binnen stapt, ben je een geëerde gast. Je krijgt een glas "tuak" aangeboden. Dit is de lokale rijstwijn. Er worden je wel meerdere glazen aangeboden met allerlei lekkere hapjes. Dan zal je gastheer ineens opstaan en op de gong slaan. Dit is het tijdstip voor de traditionele dans de "Ngajat". De inspiratie voor deze gracieuze dans is de vlucht van de neushoornvogel., Sarawak embleem. Daarna zullen je "nieuwe vrienden"je bezig houden met de verhalen uit Sarawaks verleden. De ingang van een longhouse is er een houten boog, waar boven kleine mandjes hangen, die gemaakt zijn van palmbladeren. Kleine offers, zoals een paar muntstukken of een paar sigaretten, moet je in die mandjes leggen. Dit is om de boze geesten buiten het longhouse te houden. Vanaf het moment, dat je het longhouse binnen stapt, ben je een geëerde gast. Je krijgt een glas "tuak" aangeboden. Dit is de lokale rijstwijn. Er worden je wel meerdere glazen aangeboden met allerlei lekkere hapjes. Dan zal je gastheer ineens opstaan en op de gong slaan. Dit is het tijdstip voor de traditionele dans de "Ngajat". De inspiratie voor deze gracieuze dans is de vlucht van de neushoornvogel., Sarawak embleem. Daarna zullen je "nieuwe vrienden"je bezig houden met de verhalen uit Sarawaks verleden. Gewoonlijk duurt zo'n feest de gehele nacht. De zon wordt vervangen door de maan en een nacht vol dansen biedt zich aan. Uitgeput kun je je hoofd op de overkapte veranda te ruste leggen.
De laatste tientallen jaren is er voor deze mensen veel veranderd door houtkap van het regenwoud en uitbreiding van plantages. De Iban en ook andere stammen hebben regelmatig hier tegen geprotesteerd. Ze hebben o.a. wegen afgezet om hun woud te beschermen.
In longhouses van de Iban vind je alleen oude mensen en jonge kinderen. Ik heb het idee, dat de bevolking afneemt. Velen trekken naar de stad of naar elders. Wat achter blijft zijn de kinderen en de ouderen, die nog te veel leven in het verleden. Ze gaan een onzekere toekomst tegemoet. Natuurlijk bezit deze jonge generatie een rijke cultuur, maar de tradities sterven uit. De vorige generatie bouwde de longhouses, maakten houten boten, weefden, dansten, maakten tattoes. Een hele generatie, die verhalen en mythes vertelde, verdwijnt.
